डडेल्धुराको गौरव: अमरगढी किल्ला  सुदूरपश्चिम नेपालको डडेल्धुरा जिल्लामा अवस्थित अमरगढी किल्ला न केवल एक ऐतिहासिक स्मारक हो, यो नेपाली स्वाभिमान, वीरता र बलिदानको अमर प्रतीक पनि हो। इतिहासको गर्भबाट उठेर आज पनि आफ्नो मौनतामार्फत गौरवको गाथा सुनाउने यो किल्ला नेपाली भू–सम्प्रभुता र असल नेतृत्वको प्रमाणिक गाथा हो। किल्लाको स्थापना अमरगढी किल्लाको निर्माण वि.सं. १८७२ तिर भएको मानिन्छ। यस किल्लाको नाम तत्कालीन सुदूरपश्चिम क्षेत्रका प्रमुख सेनापति अमर सिंह थापाको नामबाट राखिएको हो, जसले गोरखा राज्य विस्तारको क्रममा यहाँ आफ्नो सैनिक बेस स्थापना गरेका थिए। गोरखा शासन र ब्रिटिश युद्द अमरगढी किल्ला आङ्ल–गोरखा युद्द (वि.सं. १८७२–७३) को समयमा विशेष महत्त्वमा आएको थियो। ब्रिटिश सेनाले सुदूरपश्चिम क्षेत्रको नियन्त्रण लिन खोज्दा अमर सिंह थापाको नेतृत्वमा नेपाली सेनाले डटेर प्रतिकार गरे। यहाँबाट रनबहादुर सिंह, भक्ति थापा, जयराम थापा जस्ता वीरहरुले इतिहास रचेका थिए। स्थानिय जनश्रुतिअनुसार, युद्धको समयमा ब्रिटिश सेनाले किल्लालाई घेरेको खबर आएपछि डडेल्धुराकी महिलाह...

नेपालको सुदूरपश्चिम — जहाँ संस्कृति ढुंगामा कुँदिएको छ, आस्था हावामा बगेको छ र इतिहास देवताको बाससँगै जीवित छ। यही भूमिमा, बैतडीको देवलहाटस्थित एक पवित्र स्थल छ, जसलाई स्थानीयहरू पञ्चदेव शिवधाम सप्तदेवल भनेर श्रद्धापूर्वक उच्चारण गर्छन्। यो केवल एक मन्दिर होइन — यो त पौराणिक किंवदन्ती, पुरातत्व, वास्तुकला र अध्यात्मको अद्वितीय संगम हो। 📜 पौराणिक कथा र किंवदन्ती: पौराणिक मान्यताअनुसार, द्वापर युगमा वनवासको क्रममा पाण्डवहरूले एकै रातमा यो सप्तदेवलको निर्माण गरेका थिए। सातवटा देवलहरूमध्ये एक अधुरो रहनुको कारण ‘उज्यालो भएपछि काम अधुरैमा रोकिएको’ भन्ने किंवदन्ती रहिआएको छ। यस्तो रोचक कथा बोकेको थोरै मात्र स्थान छन् नेपालभरि। 🛕 देवालय र पूजाअर्चना: मन्दिर परिसरभित्र मुख्य रूपमा तीन देवालय छन्: शिवजी — त्रिलोकीका अधिपति, योगीश्वर। जगन्नाथ बाबा — जगतका स्वामी, रथयात्राका नायक। श्रीगणेश — विघ्नहर्ता, बुद्धिको प्रतीक। अरू देवलहरूमा लिङ्ग स्थापना नभए पनि त्यहाँ अद्भुत पाण्डवकालीन शस्त्र, मूर्तिकला र ढुंगाको शिल्प कुँदिएको देखिन्छ। 🕉️ शिव कुण्ड र सहस्रलिङ्ग: ...

सुदूरपश्चिम नेपालको पहाडी काखमा बसेको डडेल्धुरा जिल्ला — जहाँ हरेक ढुंगा, पात, र बतासमा संस्कृति र आस्थाको सुगन्ध मिसिएको छ। यही पवित्र भूमिमा अवस्थित छ एक यस्तो थान, जहाँ श्रद्धा झुक्छ, आत्मा शान्त हुन्छ, र मन ब्रह्मानन्दमा डुब्छ। त्यो थान हो — उग्रतारा भगवतीको मन्दिर। 🔱 शक्तिकी अधिष्ठात्री देवी — उग्रतारा ‘उग्र’ शब्दले शक्ति, साहस र संकल्प झल्काउँछ, र ‘तारा’ले प्रकाश, आशा र मार्गदर्शन। उग्रतारा भगवती, शक्ति र मातृत्वको अद्वितीय संगम हुन्। यो मन्दिरमा पुकार्दा सुनेको, माग्दा दिएको र पुज्दा फर्काएको जनविश्वासले यो थानलाई अद्वितीय बनाएको छ। यही कारण हो — सुदूरपश्चिमका हरेक घर–घरमा “उग्रतारा माताले रक्षा गरुन्” भन्ने वाक्य आशीर्वादजस्तै घन्किन्छ। 🏞️ स्थानको सौन्दर्य — शान्ति र श्रद्धाको संगम डडेल्धुरा सदरमुकामबाट केही माथि उक्लिएपछि हरियालीले ढाकिएको डाँडामाथि तपाईँ देख्नुहुन्छ — ढुंगे पर्खालले घेरेको एक पुरानो मन्दिर, जहाँ धूपको सुवास, पूजा–घण्टीको नाद र भक्तजनको आस्था मिसिएको हुन्छ। यहाँको हावामा पनि भक्तिभाव मिसिएको महसुस हुन्छ। 📖 इतिहास र जनश्रुति — विश्वास...

विकिपिडियामा खोज्नुहोस विकिपिडियामा खोज्नुहोस बै तडी जिल्लाको पाटन नगरपालिका अन्तर्गत अवस्थित राजा उदयदेव मन्दिर सुदूरपश्चिम नेपालको एक प्रमुख ऐतिहासिक तथा धार्मिक स्थल हो। यो मन्दिर न केवल चन्द वंशीय राजा उदयदेवको सम्झनामा निर्माण गरिएको पवित्र स्थान हो, तर डोटी क्षेत्रको समृद्ध इतिहास, परम्परा र पहिचानको पनि साक्षी हो। तस्बिर:- बिनोद सिंह बिष्ट/रासस 📜 चन्द वंशको उत्पत्ति र स्वराडको स्थापना आजभन्दा झण्डै ५ हजार वर्ष पहिलेको सिन्धु सभ्यतामा चन्द्र वंशीय शासकहरूको राज्य थियो। ययाती, सन्तनु, कुरु र भगवान श्रीकृष्णजस्ता व्यक्तिहरू यस वंशका पूर्वज मानिन्छन्। समयसँगै "चन्द्र" शब्द अपभ्रंश भई "चन्द" बन्यो। चन्द वंशीय शासकहरू पाकिस्तानको सिन्ध, भारतको हिमाञ्चल, उत्तराखण्डको देवप्रयाग (दुबानगर) हुँदै कत्युरी राज्यमार्गबाट ‘स्वर’ भन्ने स्थानमा आइ राज्य स्थापना गरे। तर मुस्लिम शासनकालको धर्मान्तरण दबाब सहन नसकेपछि उनीहरू महाकाली नदी पार गरेर बैतडी प्रवेश गरे। त्यसबेलाको पाटन क्षेत्रलाई "स्वराड" (स्वरको अधिपति राजाको वासस्थान) भनिन थालियो। त्यसबेला चन्द ...

परिचयः निङ्गलाशैनी भगवती मन्दिर सुदूरपश्चिम प्रदेशको ऐतिहासिक तथा धार्मिक दृष्टिले महत्वपूर्ण जिल्ला बैतडीको देहिमाण्डौ क्षेत्रमा अवस्थित छ। यो मन्दिर विशेषगरी हिन्दू धर्मावलम्बीहरूको लागि श्रद्धा, आस्था र विश्वासको केन्द्र हो। स्थानीयवासी मात्र होइन, सुदूरपश्चिम, नेपालका अन्य भागहरू र भारतको कुमाउँ–गढ़वाल क्षेत्रबाट समेत यहाँ दर्शन गर्न भक्तजनहरू आउँछन्। मन्दिरको ऐतिहासिकता र पौराणिक कथा: निङ्गलाशैनी देवीलाई शक्ति, पराक्रम र रक्षाकी देवीको रूपमा मानिन्छ। भनिन्छ कि यो देवी स्वयंभू रुपमा प्रकट भएकी थिइन्। प्राचीन कालदेखि नै यो स्थानलाई धार्मिक शक्तिपीठ मानिँदै आएको छ। यद्यपि यस मन्दिरको ठ्याक्कै स्थापना कहिले भयो भन्ने ऐतिहासिक प्रमाण छैन, तर जनश्रुतिअनुसार सैकडौं वर्षदेखि यो मन्दिर श्रद्धा केन्द्रको रूपमा रहेको छ। देवीको स्वरूप र मन्दिरको संरचना: मन्दिरमा मुख्य रूपमा निङ्गलाशैनी भगवतीको मूर्ति स्थापित छ, जसलाई शक्तिशाली, भयानक र करुणामयी स्वरूपमा पूजा गरिन्छ। मन्दिरको संरचना परम्परागत शैलीमा निर्माण गरिएको छ जसले सांस्कृतिक सम्पदाको झल्को दिन्छ। मेलाहरू र पूजाः ...

नेपाल एक यस्तो देश हो जहाँ प्रकृति, संस्कृति, इतिहास र साहसिक क्रियाकलापहरू अद्वितीय रूपमा संग्लन छन्। हिमालदेखि तराईसम्म फैलिएको भौगोलिक विविधता, जातीय र भाषिक विविधता, तथा बौद्धिक सम्पदाले नेपाललाई विश्व पर्यटन नक्सामा विशेष स्थानमा राखेको छ। ⛰ १. प्राकृतिक सौन्दर्य नेपाल विश्वकै सर्वोच्च शिखर सगरमाथा (Mount Everest) को देश हो। यहाँ ८,००० मिटरभन्दा अग्ला ८ वटा हिमशृंखला छन्, जसले ट्रेकिङ, हिमाल आरोहण, पर्वतारोहण जस्ता साहसिक पर्यटनको अपार सम्भावना दिएको छ। अन्नपूर्ण, लाङटाङ, र मन्सलु ट्रेकिङ मार्गहरू विश्वमै चर्चित छन्। 🛕 २. सांस्कृतिक सम्पदा नेपाल "मन्दिरहरूको देश" भनेर पनि चिनिन्छ। काठमाडौं उपत्यकाका सातवटा UNESCO विश्व सम्पदा स्थलहरू (जस्तै पशुपतिनाथ, स्वयम्भुनाथ, भक्तपुर दरबार स्क्वायर आदि) ले नेपालको प्राचीन कला, संस्कृति र धर्मको गहिरो झल्को दिन्छ। हिन्दु, बौद्ध, किराँत लगायत थुप्रै धर्महरूको सहअस्तित्व नेपालमा देख्न पाइन्छ। 🐅 ३. जैविक विविधता र निकुञ्जहरू नेपालका राष्ट्रिय निकुञ्जहरू (जस्तै चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज, बर्दिया निकुञ्ज) ले वन्यजन्तु अवलोकन, हात्ती सफारी...