🌸 गौर पर्व (गौरादेवी पर्व) नेपालको विभिन्न ठाउँमा विशेषगरी सुदूरपश्चिम क्षेत्रमा धूमधामसाथ मनाइने गौर पर्व हिन्दू धर्मावलम्बीहरूको एक महत्वपूर्ण धार्मिक तथा सांस्कृतिक पर्व हो । यस पर्वलाई गौरादेवी व्रत वा गौर पर्व भनेर पनि चिनिन्छ । मुख्यतः महिलाहरूले आफ्नो पति, परिवार र गृहकल्याणको लागि देवी गौराको पूजा गरेर यो पर्व मनाउने प्रचलन रहेको छ । 📖 पर्वको पौराणिक कथा पौराणिक कथाअनुसार, देवी गौरा (पार्वती) ले भगवान शिवलाई पति स्वरूप पाउन कडा तपस्या गरेकी थिइन् । उनको तपस्याले प्रसन्न भएर भगवान शिवले उनलाई पतिरूपमा स्वीकार गरे । त्यसैबेलादेखि महिलाहरूले यो पर्वमा देवी गौराको पूजा आराधना गरी आफ्नो घर-परिवारको सुख, शान्ति र दीर्घायुको लागि व्रत बस्ने चलन चल्यो । 🙏 मुख्य उद्देश्य गौर पर्व विशेषगरी विवाहित महिलाहरूले मनाउने पर्व हो । यसमा महिलाहरूले यसरी पूजा गर्छन्— पतिका दीर्घायु र स्वास्थ्यको कामना परिवारमा सुख, शान्ति र समृद्धिको कामना गृहस्थ जीवनमा सौहार्द कायम होस् भन्ने उद्देश्य 🌺 पर्व मनाउने विधि गौर पर्व दुई–तीन दिनसम्म चल्ने गर्छ । यसमा गरि...
सुदूरपश्चिम नेपालको पहाडी काखमा बसेको डडेल्धुरा जिल्ला — जहाँ हरेक ढुंगा, पात, र बतासमा संस्कृति र आस्थाको सुगन्ध मिसिएको छ। यही पवित्र भूमिमा अवस्थित छ एक यस्तो थान, जहाँ श्रद्धा झुक्छ, आत्मा शान्त हुन्छ, र मन ब्रह्मानन्दमा डुब्छ। त्यो थान हो — उग्रतारा भगवतीको मन्दिर।
🔱 शक्तिकी अधिष्ठात्री देवी — उग्रतारा
‘उग्र’ शब्दले शक्ति, साहस र संकल्प झल्काउँछ, र ‘तारा’ले प्रकाश, आशा र मार्गदर्शन। उग्रतारा भगवती, शक्ति र मातृत्वको अद्वितीय संगम हुन्। यो मन्दिरमा पुकार्दा सुनेको, माग्दा दिएको र पुज्दा फर्काएको जनविश्वासले यो थानलाई अद्वितीय बनाएको छ।
यही कारण हो — सुदूरपश्चिमका हरेक घर–घरमा “उग्रतारा माताले रक्षा गरुन्” भन्ने वाक्य आशीर्वादजस्तै घन्किन्छ।
🏞️ स्थानको सौन्दर्य — शान्ति र श्रद्धाको संगम
डडेल्धुरा सदरमुकामबाट केही माथि उक्लिएपछि हरियालीले ढाकिएको डाँडामाथि तपाईँ देख्नुहुन्छ — ढुंगे पर्खालले घेरेको एक पुरानो मन्दिर, जहाँ धूपको सुवास, पूजा–घण्टीको नाद र भक्तजनको आस्था मिसिएको हुन्छ। यहाँको हावामा पनि भक्तिभाव मिसिएको महसुस हुन्छ।
📖 इतिहास र जनश्रुति — विश्वासको आधार
सत्य युगदेखि नै उग्रतारा देवीको पूजा हुँदै आएको भन्ने जनविश्वास छ। कहिल्यै ढलेको छैन यो थान, न त चिच्याएको छ समयको हावाले। प्राचीन राजाहरू, साधु–सन्तहरूदेखि लिएर आजका सर्वसाधारणसम्म — सबैले यहाँ आफ्नो शरण लिएका छन्।
श्री ५ पृथ्वी नारायण शाहले पूर्वी नेपाल एकीकरण गर्दा पश्चिममा आस्था बाँकी राख्ने शक्तिको केन्द्र यही उग्रतारा थान रहेको भनाइ पनि छ। कतिपयले त यो मन्दिरलाई ‘सुदूरपश्चिमको पशुपतिनाथ’ पनि भन्छन्।
🪔 पर्व, मेला र श्रद्धालुको सागर
दशैंमा यहाँ हजारौँ श्रद्धालु बलिसहित दर्शन गर्न पुग्छन्।
नवरात्रमा नौ दिनसम्म भगवतीको विशेष पूजा, जागरण, आरती र भजन चल्दछ।
वर्षको खास–खास दिनमा यहाँ मेला लाग्छ, जसमा स्थानीय संस्कृति, नाच, गीत र सामूहिक पूजा प्रदर्शन गरिन्छ।
यस मन्दिरमा जाने बाटो मात्र यात्रा होइन — त्यो त भक्तिको बाटो हो, जहाँ आस्था, प्रेम र पवित्रताको संगम हुन्छ।
Comments
Post a Comment